Vandaag, donderdag 24 mei 2018, organiseerde mijn werkgever een symposion over Artificial Intelligence. Hoofd gastspreker was niemand minder dan Garry Kasparov. Aansluitend gaf hij aan een select gezelschap een simultaan. Voor mij persoonlijk was dit een unieke kans en ik dacht dat het, als virtueel ere lid van deze website, leuk zou zijn om hierover een stukje te schrijven. Ik voel mij nog steeds nauw verbonden aan de club, alhoewel ik inmiddels zo’n vier jaar gestopt ben en geen wedstrijden sindsdien meer speel. Ik volg de website en het forum nog regelmatig. Alsook de uitslagen van de interne competitie. Het is mooi om te zien, dat de vanaf 2002 geschreven webpagina’s en koppeling met de interne, nog steeds functioneren. En ook de layout is in die jaren niet veranderd :).
Een simultaan dus. In het verleden heb ik wel een paar kleine successen met simultaan gehad. Zo speelde ik in 1992 remise tegen toenmalig NK dames- jeugdkampioen Sylvia de Vries. Deze wedstrijd vond plaats in Krommenie. Als hoofdprijs was een marmeren schaakbordje, die ik zelf mocht uitkiezen. Supertrots was ik daar op en het schaakbordje staat hier achter mij in mijn werkkamertje.
Een paar jaar later, waarschijnlijk in 1996, speelde ik op het Max Eeuwe plein tegen grootmeester Loek van Wely. De partij kan ik helaas niet vinden, maar met mijn uitslag won ik in ieder geval één van de eerste DGT’s in Nederland. En deze is nog in mijn bezit en werkt nog. Aan de foto te zien had ik het erg gezellig, en wellicht dat dit aan het resultaat bijdroeg.
In 1999 organiseerde ZSC-Saende als eerste jubileumactiviteit een simultaan tegen grootmeester John v.d. Wiel. Zo’n 40 ZSC’ers streden, enkele wonnen, maar ik verloor.
Al met al kan ik terugkijken op een paar mooie resultaten. Maar Kasparov is natuurlijk wel andere koek. Toen ik een week geleden hoorde, dat ik geselecteerd/ingeloot was, ben ik maar meteen weer gaan oefenen. Online snelschaakpotjes en veel opgaven. Daarnaast heb ik artikelen opgezocht, waaronder het openingsreportoire van Kasparov. Op basis daarvan schatte ik d4 of e4 in…, dat overigens vandaag aardig bleek te klokken.
Ik was wel een beetje zenuwachtig. Kasparov is zo’n beetje mijn hele schaak carrière wereldkampioen geweest. Ik kon mij ook nog goed zijn partij tegen Topalov op het Corus toernooi in 1999 herinneren. Ik was er bij… nou ja… op Internet dan… Ik kon mijn ogen niet geloven en kon mijn ogen niet meer van het beeldscherm afhouden. De partij is te vinden, als Immortal Game, oa op Youtube en ik denk zo maar terecht, wat een schaakpartij.
Het symposium was in Zaandam (Taets) en was besloten voor zo’n 2500 collega’s. De middag startte met speech van Kasparov over AI. Hij begon uiteraard over zijn overwinning, die iedereen vergeten is tegen Deep Blue in de eerste match in 1996. Maar hij noemde uiteraard ook zijn tweede match in 1997 die hij verloor. Hij lichtte nog even fijntjes toe, dat hij met een betere voorbereiding ook de tweede match zou hebben gewonnen. Zo herken ik hem toch een beetje. Maar goed, als je 20-jaar wereldkampioen bent geweest, mag je ook best wat vinden. Hij liet een grafiek zien over de ontwikkeling van rating van schaakcomputers. Waarbij de huidige topper Stockfish, door Google’s AlphaZero, is verslagen. AlphaZero zou zichzelf schaken hebben geleerd, niet door brute force, niet door mensen na te spelen, maar door 28 miljoen partijen tegen zich zelf in vier uur te spelen. En dat is volgens Kasparov juist AI, door niet hetzelfde te doen als anderen (zoals een vliegtuig wint het qua snelheid van een vogel, maar juist door niet te wapperen met zijn vleugels). Maar mensen moeten wel vertrouwen hebben in techniek. Dat is nu nog niet het geval met de zelfrijdende auto. Maar 50 jaar geleden durfden mensen ook niet de lift in zonder lift operator… Al met al was het een leuke speech. Toch knap dat hij ooit de beslissing heeft genomen om te stoppen met schaken en je leven anders in te delen en nu als spreker over AI op een podium staat. Er zijn genoeg mensen die zouden doorgaan met hetzelfde en niet veranderen, waardoor ze ingehaald worden door de tijd.
Na zijn speech was het de beurt aan Gary Marcus, een professor in oa Neural Science. Hij liet een mooi voorbeeld zien, dat wij er nog niet zijn qua AI:
Daarna volgde optreden en een speech van Taryn Southern, zij maakt onder andere muziek door gebruik te maken van AI.
En dan was het schaken. Het zou 30 collega’s tegen Kasparov zijn, dat was het ook, maar wel 10 tegelijk. Als je klaar was, werd je vervangen door een collega. Hiermee werd de bedenktijd een stuk korter dan ik vooraf gedacht had. Maar goed, ik ging er keihard af. In een Budapester Gambiet werd ik op zet 9 al onder druk gezet en daar kwam ik niet meer uit. Het was een fantastische ervaring, ik zal het nooit vergeten.
